روش صحیح مطالعه دروس مختلف، به جنس آنها خیلی بستگی دارد؛ ولی با یک تقسیم بندی کلی دروس به دو نوع حفظی و تحلیلی می توان روش مطالعه برای هر درس را بیان کرد. درس خواندن برای بسیاری از دانش آموزان از سخت‌ترین کارهای دنیاست. علت این امر می‌تواند عدم آگاهی آنها از روش‌های صحیح و اصولی مطالعه باشد.
برای این که یک روش صحیح درس خواندن داشته باشید، ابتدا باید چند مهارت مهم و پایه‌ای را بیاموزید:
مهارت گوش دادن :
مسئله فراگیری درسی از طریق خوب گوش دادن، از مهم ترین مهارت هاست و همچنین نود درصد یادگیری دروس وابسته به خوب گوش دادن است.
مهارت یادداشت برداری :
یادداشت برداری باعث میشود تمامی نکات کلیدی روی ورق نوشته و در ذهن شما ثبت شوند. یادداشت برداری نیمی از یادگیری است.
مهارت خلاصه نویسی :
خلاصه نویسی به معنای مرور آموخته هاست. خلاصه نویسی یعنی ارتباط منطقی بین جمله‌ها وجود داشته باشد و به زبان خود فرد نوشته شود.
مهارت پرسیدن :
از سوال پرسیدن نترسید و به موقع و به جا سوال بپرسید.سوالاتی که میپرسید نشان‌دهنده دقت، ظرافت، نکته سنجی و مهارتتان در یادگیری است.
روش مطالعه درس زبان انگلیسی
شاید باور نکنید اما پاسخگویی به سوالات زبان انگلیسی کنکور هر چه لغت بیشتر بدانید بیشتر به دردتان می خورد. در حین حفظ کردن آن ها لغات مشکلی را که در ذهن نمی مانند را در جایی یادداشت و در مرور مداوم آن ها کوشا باشید.
هیچ گاه از خلاصه نویسی در مورد یادگیری قواعد غافل نشوید. با تمرین زیاد و خلاصه نویسی می توانید بر قواعد و گرامر زبان تسلط پیدا کنید.
بعد از یادگیری گرامر نوبت به ریدینگ می رسد. جهت تسلط به این بخش باید از کنکورهای سال گذشته تعداد زیادی ریدینگ را کار کنید و سوالات آن را پاسخ بدهید.
دقت کنید که در مورد روش مطالعه دروس عمومی کنکور سراسری آشنایی با نمونه سوالات کنکورهای سال گذشته، تست زنی، نکته برداری و نوشتن خلاصه مطالب برای تمامی دروس یکسان هستند و در صورت رعایت آن ها می توانید به گرفتن نتیجه مطلب در این درس امیدوار باشید.
روش مطالعه درس دین و زندگی
روش مطالعه دورس عمومی کنکور در درس دین و زندگی این طور است که در ابتدا بهتر است مفهوم موضوع درس را دریابید و بعد به نشانه گذاری احادیث و آیات مربوط به آن بپردازید و همراه با بخش های مختلف درس در دسته بندی های جداگانه ای جای دهید.
روش مطالعه درس عربی
دومین درس در دفترچه، عربی است که ضریب ۲ دارد و از ۳ بخش یعنی ۸ تست ترجمه، ۹ تست درک مطلب و ۸ تست قواعد تشکیل شده است. درس عربی درسی است که خیلی از داوطلبان کنکور در آن درصد بالایی کسب نمی‌کنند و اگر کسی بتواند در آن درصد بالا به دست آورد، تراز خوبی را کسب می‌کند.
داوطلبان کنکور در ترجمه درس عربی باید پس از یادگیری اولیه نحوه تست زدن، ترجمه، فنون ترجمه و خلاصه‌نویسی نکات مهم، به سراغ تست زدن بروند و مطالب آموخته را در ذهن خود تثبیت کنند. در ترجمه مهم‌ترین نکته توجه به فعل، جمع و مفرد، معلوم و مجهول و اسم جمع است.
ترجمه راحت‌ترین بخش عربی است که داوطلبان می‌توانند به راحتی تست‌های آن را پاسخ بدهند و نمره آن را به دست آورند. داوطلب باید بتواند ۸ تست ترجمه را پاسخ درست دهد و با این کار از رقبا جلو بزند.
روش مطالعه درس ادبیات
مطالعه ی درس ادبیات فارسی را می توان با دو روش کلی بیان کرد:
- مطالعه به روش درس به درس ادبیات فارسی
- مطالعه ی مطالب با مبحث بندی کردن دروس ادبیات
چگونه ادبیات فارسی را درس به درس بخوانیم؟
اگر داوطلب پایه ی دوازدهم باشد، می تواند به روش درس به درس که نیازمند زمان کافی برای مطالعه می باشد وهمراه با تدریس دبیر، آزمون آزمایشی و امتحانات نهایی پیش برود.
در این روش تمرکز بیشتر باید روی اشعار و متون مهم باشد. این اشعار مهم شامل ادبیات غنایی و یا ادبیات متون کهن است، اما شعر نو و ادبیات حماسی از اهمیت کمتری برخوردار هستند.
اگر داوطلب دارای ضعف علمی باشد، روش مطالعه ی مبحثی دروس را باید رها کرده و با روش درس به درس پیش برود.
طریقه مطالعه قرابت معنایی و آرایه های ادبی کنکور
بعد از مطالعه ی قرابت معنایی و آرایه و زبان فارسی حتماً بایستی سؤال تستی کار شود. همچنین مانند دیگر دروس عمومی، تست ها و سؤالات کنکورهای سال های قبل در اولویت قراردارند.
بحث آرایه های ادبی را باید کم کم و مبحث بندی شده پیش رفت. هنگام مطالعه ی قرابت معنایی نیزمانند درس دین وزندگی باید قالب و کلیدواژه ها را فرا گرفت.
روش مطالعه درس فیزیک
مباحث اصلی فصل و یادداشت‌هایی را که در مرحله‌‌ی پیش‌خوانی تهیه کرده‌اید، مرور کنید. به نکاتی که سر کلاس بر آنها تأکید شده بود فکر کنید و سؤال‌هایی را که یادداشت کرده بودید، به‌یاد بیاورید.
اول تکالیف‌تان را حل کنید. اگر تکالیف‌تان هنوز مشخص نشده است، خودتان مسئله‌های مهم‌تر را انتخاب و بررسی کنید. با توجه به مطالبی که از کلاس آموخته‌اید و مسائلی که حل می‌کنید، سعی کنید سؤالاتی درباره‌ی آن فصل از فیزیک در ذهن‌تان ایجاد کنید.
به‌طور فعال مطالعه کنید و سعی کنید مدام در ذهن‌تان سؤال داشته باشید. اگر بخواهید فیزیک را منفعلانه بخوانید، فقط وقت‌تان را تلف می‌کنید. وقتی فیزیک می‌خوانید، حتما یک مداد و کاغذ کنار دست‌تان داشته باشید تا نکات و سؤالاتی را که به ذهن‌تان می‌رسند، یادداشت کنید. اگر احساس کردید مطالعه‌تان فعال نیست، برگردید و دوباره نگاهی به مسائل و یادداشت‌هایتان بیندازید. بخوانید که یاد بگیرید، نه اینکه فقط مطالب را تمام کنید.
به‌صورت دوره‌ای مطالعه را متوقف کنید و چیزهایی را که خوانده‌اید، به‌یاد بیاورید. برای اینکه مطالعه‌ی مفیدتری داشته باشید، می‌توانید مطالب را با صدای بلند بخوانید، نکات مهم را تکرار کنید و آنها را در حاشیه‌ی جزوه‌تان بنویسید.
هنگام مطالعه، به فرمول‌ها، معادلات و ایده‌هایی برمی‌خورید که در حل مسائل به شما کمک می‌کنند. بعد از مطالعه‌ی این بخش‌ها، به قسمت مسائل بروید و روی یکی از سؤالاتی که با استفاده از آن فرمول‌ها حل می‌شوند، فکر کنید. این همبستگیِ مطالعه و حل مسئله، بخشی از چرخه‌ی «سؤال/جواب/سؤال» است. این کار دیدگاهی به‌دست می‌دهد که با مطالعه (حتی مطالعه‌ی دقیق) به‌تنهایی به‌دست نمی‌آید. مطالعه‌ی منفعلانه یعنی فقط مفاهیم متن را دنبال کنید و مطالعه‌ی فعال یعنی کاربردهای هر مبحث را بررسی کنید و سؤالات مربوط به آن را هم حل کنید. اگر سؤالات را به‌طور فعالانه با راه‌حل مسئله و متن کتاب ارتباط بدهید، می‌توانید در هنگام مطالعه تمرکز کنید و توانایی‌تان را در یادآوری و به‌کار بستن مطالب، بالا ببرید.
روش مطالعه درس شیمی
نحوه مطالعه شیمی کنکور برای همه مباحث شیمی عین هم نیست. از درس شیمی در کنکور تجربی و ریاضی ۳۵ تست طرح میشه که این تست ها رو به سه دسته میتونیم تقسیم کنیم: ۱-حفظی ۲-مفهومی ۳-مسئله. در کنکور سال های اخیر سوالات مفهومی و مسائل محاسباتی شیمی اهمیت بیشتری پیدا کردن.
نظریه ها، رنگ بعضی مواد، خواص بعضی عناصر و مواد خاص و … جنبه حفظی دارند. برای جواب دادن به سوالات حفظی راهی نیست جز حفظ کردن و مرور حفظیات در فاصله های زمانی مناسب. برای مباحث حفظی شیمی هم مثل مباحث حفظی سایر درس ها باید زمان مناسب تست زدن رو رعایت کنید و همه تست ها رو بلافاصله بعد از مطالعه مبحث کار نکنید.
برای مطالب حفظی شیمی حتما خلاصه نویسی کنید. خلاصه نویسی برای مرور و یادآوری سریع مطالب مخصوصا در دوران جمع بندی خیلی به شما کمک میکنه.
روش مطالعه درس زیست
چهارچوب کلی روش مطالعه زیست شناسی، بر اساس تجمیع نکات و به خاطر سپردن حفظی جات شکل می‌گیرد. کتاب زیست شناسی از چند بخش تشکیل شده که شامل:
- بیوشیمی (مباحث مرتبط با انرژی، فتوسنتز و…)
- زیست شناسی گیاهی
- ژنتیک
- زیست شناسی جانوری
نکته: به هیچ عنوان در زیست شناسی هیچ کتاب کمک درسی را نباید جایگزین کتاب درسی کنیم.
- در زیست شناسی مانند درس های فیزیک و ریاضی، قوانین ثابت و مطلق وجود ندارد. بنابراین به قیدها (برخی، بعضی، اغلب وگاهی) حتما توجه کنید.
- اسامی جانداران مختلف را یاد بگیرید و خصوصیات آنها را در کنارشان یادداشت کنید.
- اسامی دانشمندان و نتیجه پژوهش های آنها را فراموش نکنید.
- موارد مطالعه شده و کشف شده توسط آنها را به درستی یاد بگیرید.
- بهترین منبع برای آمادگی بهتر در آزمون های سراسری، حل و تحلیل نمونه سوالات کنکورهای داخل و خارج از کشور است.
مجموعه نکات کلی برای شکل دادن خلاقانه به روش مطالعه زیست :
- کتاب های هر سه پایه را بدون توجه به بودجه بندی سوالات برای فصل ها، باید به طور موازی مطالعه کنید و اهمیت یکسانی برای هر سه پایه قائل شوید.
- تمام فصل های کتاب های زیست شناسی هر سه پایه را با توجه به موضوعات دسته بندی کنید. (حداکثر 7 دسته از موضوعات را برای خود تنظیم کنید.)
- هر جلسه از مطالعه زیست را به یک عنوان اختصاص دهید. در هر جلسه از مطالعه، یک عنوان را به 4 قسمت تقسیم کنید.
- قسمت اول را به مرور مطالب ساعت قبلی بپردازید.
- در قسمت دوم مطالب همین ساعت را مطالعه کنید.
- پس از آن کمی استراحت کنید. ( زمان استراحت بیش از 15 دقیقه نباشد. )
- در قسمت آخر تست های مربوط به همین ساعت را پاسخ دهید.
- هر روز 1 الی 2 ساعت را به مطالعه زیست شناسی اختصاص دهید.
- هر جلسه از مطالعه را به یک عنوان اختصاص دهید.
- برای مرور مطالب بهترین راهکار این است که پس از مطالعه دقیق مطالب، 15 دقیقه به ذهن خود استراحت بدهید و سپس مطالب خوانده شده را مرور کنید.
- مرور به وسیله خلاصه نویسی هایی که انجام دادید، صورت می گیرد.
روش مطالعه درس ریاضی
روش خواندن ریاضی برای امتحان و کنکور و موفقیت در امتحان ریاضی و کسب درصد بالا در ریاضیات کنکور در این بخش توضیح داده شده است. اگر می خواهید در امتحان ریاضی نتیجه خوبی بگیرید و تا به امروز در این درس موفق نبوده اید واضح است که باید عادت های خودتان را تغییر دهید. ریاضی درسی است که برای یادگیری به زمان نیاز دارد.
برای یادگیری ریاضی باید برای آن وقت بگذارید. شرکت در کلاسهای ریاضی برای آموزش بهتر آن بسیار مهم است. پس در کلاسها به صورت کامل حاضر باشید. در ضمن، فقط به حضور در کلاس راضی نباشید بلکه حضور فعالی داشته باشید. بهترین روش برای خواندن و یادگیری درس ریاضی این است که در خودتان عادتهای مثبت ایجاد کنید.
مثلا عادت به اینکه در کلاس های ریاضی به صورت کامل حاضر باشید، گوش دهید، سوال بپرسید و جزوه بنویسید. عادت به اینکه بعد از کلاسهای ریاضی درس را مرور کنید و در طول ترم درس بخوانید. اگر می خواهید به نسبت قبل نتایج متفاوت و بهتری بگیرید باید در عملکرد خودتان هم تجدید نظر نمائید.
باید خودتان را عادت دهید با برنامه ریزی پیش بروید و به خودتان نظم بدهید. رسیدن به موفقیت در امتحان و کنکور ریاضی و یا در هر زمینه دیگری نظم و برنامه می خواهد. افرادی که در درس ریاضی 20 می گیرند، ریاضی را عمقی، مفهومی و خوب بلد هستند مطمئنا از شما باهوش تر نیستند. این افراد درست عمل کرده اند و با تلاش و پشتکار برای یادگیری این درس وقت گذاشته اند.
بنابراین اگر هنوز ایام امتحانات فرا نرسیده است و زمان و وقت کافی دارید سعی کنید به خودتان نظم بدهید و با برنامه ریزی درس بخوانید. در کلاسها به صورت کامل شرکت کنید و تمرین و مسئله حل نمائید. برای درس ریاضی خصوصا حل تمرین و مسئله بسیار مهم و حیاتی است. وقتی تمرین و مسئله حل می کنید از مطالبی که یاد گرفته اید به صورت عملی استفاده می کنید و در نتیجه اشکالات شما بهتر خودش را نشان می دهد و می توانید آن را برطرف نمائید.
روش درست خواندن ریاضی برای امتحان و کنکور این است که برای یادگیری آن وقت بگذارید و در طول ترم درس را بخوانید. اگر در حال حاضر که در حال مطالعه این مقاله هستید ایام امتحانات فرا رسیده است و یا شب امتحان ریاضی است و زمان زیادی ندارید مقاله چگونه شب امتحان ریاضی بخوانیم را بخوانید. کتاب درسی را خوب بخوانید. متن کتاب درسی را با دقت مطالعه کنید.
مثالهایی که در متن کتاب ارائه شده است را با دقت مطالعه نمائید. نحوه حل یکی دو مثال را ببینید و در ادامه سعی کنید مثالهای دیگر را خودتان حل کنید. صورت سوال را نگاه کنید و حل آن را با یک صفحه کاغذ بپوشانید. 10 دقیقه تا یک ربع سعی کنید راه حلی بنویسید. هر فرمولی که ممکن است برای حل سوال مفید باشد را بنویسید.
روابط را کنار هم بگذارید و با هم ترکیب کنید و سعی کنید جوابی برای سوال بنویسید. بر روی حل سوال فکر کنید. صورت سوال را چند بار بخوانید. فهم سوال در حقیقت نصف حل آن است. مهم این است که بر روی سوال و مثال فکر کنید و سعی کنید راه حلی را بر روی کاغذ بیاورید. اینکه راه حلی بنویسید خودش خیلی عالی است حتی اگر جواب درست سوال نباشد.
روش درست و اصولی حل سوال و مسئله در درس ریاضی این نیست که سوالهای زیادی را از روی حل المسائل ببینید بدون آنکه به آن فکر کنید. بلکه باید به نحوه حل سوالات و تمرینات فکر کنید و برای پیدا کردن راه حل ها تلاش نمائید. همینکه سعی می کنید راه حلی پیدا کنید خودش باعث پیشرفت ذهن شما می شود. اگر تعدادی سوال حل کنید که جواب همه را بلد هستید و خیلی راحت آنها را حل می کنید مانند ورزشکاری که وزنه های سبکی می زند و برای عضلاتش به لحاظ رشد فایده ای ندارد، این نوع سوالها هم برای پیشرفت ذهن شما خیلی مفید نیست.
اما اگر در حال فکر کردن به سوالات سطح بالا هستید و برای حل آن تلاش می کنید و به زحمت افتاده اید مانند ورزشکاری که وزنه سنگین می زند و با زحمت آن را بلند می کند و عضلات خودش را پرورش می دهد، در این حالت ذهن شما هم پیشرفت خواهد کرد. البته خوب است که از سوالات راحت تر شروع کنید ولی در نهایت برای حل کردن و پیش بردن سوالات سطح بالا هم باید تلاش کنید و وقت بگذارید. حل تمرین و مسئله با این روش وقت می خواهد در نتیجه بهتر است، همانطور که گفته شد، در طول ترم درس ریاضی را بخوانید.